همشهری آنلاین- مژگان مهرابی: تا چند سال پیش فقط می شد این شیرینی سنتی را از رشت و فومن تهیه کرد و حالا در اغلب فروشگاه های نان فانتزی تهران می توان آن را خرید. به خصوص ایام ماه رمضان که رونق بازارش در میدان تجریش، زیر پل چوبی یا خیابان کارگر شمالی زیاد است.
خوشکار محبوب تهرانی ها
ابتدای خیابان کارگر شمالی تا ۳۰۰ قدم اول چندتایی مغازه نان فانتزی دیده می شود. پیراشکی، نان شیرمال، نان فومنی و خلاصه همه جور نانی پشت ویترین های شیشه ای وجود دارد. اغلب این مغازه ها با شروع ماه رمضان، زولبیا و بامیه هم درست می کنند. چند سالی هم باب شده خوشکار می فروشند. اینکه اولین بار چه کسی پای شیرینی سنتی گیلان را به پایتخت باز کرده معلوم نیست و دانستنش خیلی اهمیت ندارد. اما با گشت و گذار در خیابان های شهر آنچه دستگیرمان می شود، خوشکار جای خود را در بین مردم تهران باز کرده است.
سوغات گیلان
مغازه در یا ویترین آنچنانی و لاکچری ندارد. اما هر کس از آنجا رد می شود قدم سست می کند و وسوسه می شود تا نگاهی به داخل بیاندازد. جذابیتش به کارگرانی است که سرگرم درست کردن خوشکار هستند. همه روپوش سفیدی به تن و کلاهی نخی به سر دارند. یکی خمیر می گیرد و دیگری بسته بندی می کند. هر چه هست تجربه جالبی است.
کنج مغازه، جایی که در تیررس مردم نیست، میز خمیرگیری قرار گرفته و دو مرد نسبتا تنومند خمیرگیری می کنند. یکی آرد برنج را در دستگاه می ریزد و دیگری آب اضافه می کند. چند دقیقه ای که مخلوط شدند خمیر روی میز خمیرگیری پهن می شود و به مدد دستان پرتوان آنها خمیری نرم و لطیف می شود آنقدر که خمیر آماده شکل و شمایل لباس در معرض باد را پیدا می کند.
ناصر زراعت سرکارگر مغازه، هم حواسش به کار خود است و هم نظاره به کیفیت خمیر دارد. می گوید: «حاج یوسف صاحب مغازه است. حالا که پا به سن گذاشته پسرش علی اینجا را اداره می کند. بهترین ماده اولیه را تهیه می کند. به رضایت مشتری خیلی اهمیت می دهد.» مهارت ناصر در طبخ خوشکار ستودنی است. انتظار می رود اهل خطه شمال باشد اما جالب اینکه هم او و هم دیگر همکارانش آذری هستند. می گوید: «یکی از دوستان ما رشتی بود او پخت این شیرینی را در اینجا باب کرد. ما هم یاد گرفتیم.»
رونق خوشکار در ایام رمضان
ناصر خمیر را با آب رقیق می کند. متذکر می شود: «خمیر خوشکار باید شل باشد.» بعد خمیر رقیق شده را در قیف می ریزد. البته قیفش با دیگر قیف هایی که در خانه استفاده می شود فرق می کند. انتهای آن چند سوراخ وجود دارد و جنسش از مس یا برنج است. ناصر قیف را مرتب پر می کند و روی صفحه فلزی داغ شده به صورت ضربدری می ریزد. نا هماهنگ بودن حرکت دستش فرم مشبک به ورقه های خمیر می دهد. چند ثانیه بعد ورقه ها آماده است. می گوید: «در قدیم خانم ها مایه خوشکار را با دست روی سینی داغ شده می ریختند.»
ناصر ورقه های خمیری آماده شده را به مجید همکارش می دهد. او مسئول ریختن مخلفات داخل رشته است. از قفسه کاسه روحی را بیرون می آورد. درونش گردوی خرد شده با شکر و جوز هندی است. مجید یک قاشق داخل ورقه خمیری می ریزد و بقچه پیچ می کند. مجید می گوید: «در ایام ماه رمضان نزدیک به ۱۰۰ بسته خوشکار آماده می کنیم. اما دیگر روزهای سال کمتر است.»
مقوی و لذیذ
در این حین پیرمردی مجید را خطاب قرار می دهد: «آقا من ۳ بسته خوشکار می خواهم و یک بسته رشته.» مرد لهجه شمالی دارد و به نظر می آید برای سفره افطار خود خوشکار و رشته می خرد. او درباره خوشکار اطلاعات جالبی دارد. اینکه پیشینه این شیرینی سنتی به ۳۰۰ سال قبل برمی گردد و تعریف می کند: «خوشکار هم مقوی است و هم برای ماه رمضان خوردنی سبکی است. خاصیت زیادی دارد.» بعد هم دستور طبخش را می دهد: «این که می فروشند خمیر آماده است. باید در روغن سرخ شود. رنگ طلایی که گرفت آماده خوردن است. خود من رشته را دوست دارم. یعنی بدون مخلفات. معمولا روی رشته شهد می ریزند. اما خوشکار چون شکر دارد شیرین است نیازی به شهد ندارد.»
بیشتر بخوانید:برگزاری دربی در جنوب تهران | این فوتبالیست ها می خواهند جانشین طارمی و نورالهی شوند
نظر شما